Uklański i Konieczny w Zachęcie

Zachęta Narodowa Galeria Sztuki przedstawia pierwszą przeglądową wystawę Piotra Uklańskiego w Polsce. Uklański uważany jest za jednego z najbardziej znaczących polskich artystów. Jego twórczość, wyjątkowa w swej formalnej różnorodności, polemiczna, a zarazem charakteryzująca się konceptualnym rygorem, od połowy lat dziewięćdziesiątych XX wieku postrzegana jest jako jedna z najbardziej interesujących praktyk artystycznych jego pokolenia.

Czterdzieści i cztery, to niekonwencjonalne ujęcie wystawy przekrojowej, zaprojektowanej w całości przez artystę. W skład wystawy wchodzą nowe prace, w tym monumentalna tkanina Bez tytułu (Rozwarte), 2012, cykl fotografii Bez tytułu (Pornalikes), 2002–2012, oraz instalacja Bez tytułu (Polska Über Alles), 2012, łącząca emblematyczne elementy znane z wcześniejszych prac artysty – Dance Floor (1996) i Nazistów (1998).

Wybór prac zostanie zaprezentowany w specjalnej scenografii mającej komunikować estetyczną wizję artysty w duchu tradycji dzieła totalnego (Gesamtkunstwerk). Uklański przemieni na przykład jedną z neoklasycystycznych sal Zachęty w rodzaj wielkiej macicy skonstruowanej z podwieszonych farbowanych tkanin. Powstała w ten sposób „jaskinia” posłuży jako tło dla fotografii i obrazów – między innymi obrazów z ostrużyn ołówków, ceramicznych mozaik, obrazów żywicowych i innych przykładów metamalarskiej praktyki Uklańskiego.

Różnorodność wybranych prac wskazuje, że nie sposób zaszufladkować jego twórczości do jednej kategorii. Swobodnie porusza się między technikami, zmienia projekty i tematy, przechodząc od fotografii do rzeźby, od instalacji do performansu, od malarstwa do filmu.

Konceptualne podstawy jego sztuki również oscylują pomiędzy przeciwstawnymi siłami i znaczeniami. Jeżeli poszukiwać w tej twórczości jakiegoś wątku głównego, to jest nim owa nieostra granica dzieląca pospolitość od piękna, transgresję od banału. Uklański nie boi się łączyć w jednej pracy przyjemnej formy i polemicznej treści – to heretycki gest, który w świecie sztuki uważany jest za nawet bardziej prowokacyjny niż inne podejmowane przezeń kontrowersyjne tematy (jak w przypadku prac Naziści, Pornalikes czy Bez tytułu (GingerAss), 2003). Ta wywrotowa strategia sprawia, że „krytyczna” lub polityczna funkcja twórczości Uklańskiego wydaje się podejrzana wielu historykom i krytykom sztuki, a także publiczności. Jednak to właśnie w wieloznacznym, niestabilnym przekazie płynącym z tego konceptualnego napięcia tkwi kluczowe znaczenie sztuki artysty.

Tytuł wystawy to informacja o tym, ile lat skończy artysta w trakcie trwania ekspozycji – informacja świadomie egotyczna, będąca też odniesieniem do „kryzysu wieku średniego”. „Czterdzieści i cztery” jest także aluzją do słynnego poetyckiego proroctwa Adama Mickiewicza, zapowiadającego nadejście wskrzesiciela narodu:
„Z matki obcej; krew jego dawne bohatery
A imię jego będzie czterdzieści i cztery”.

kurator Maria Brewińska
asystentka kuratora Magdalena Komornicka

PIOTR UKLAŃSKI
Czterdzieści i cztery
10 grudnia o godz. 19

[fusion_builder_container hundred_percent=”yes” overflow=”visible”][fusion_builder_row][fusion_builder_column type=”1_1″ background_position=”left top” background_color=”” border_size=”” border_color=”” border_style=”solid” spacing=”yes” background_image=”” background_repeat=”no-repeat” padding=”” margin_top=”0px” margin_bottom=”0px” class=”” id=”” animation_type=”” animation_speed=”0.3″ animation_direction=”left” hide_on_mobile=”no” center_content=”no” min_height=”none”][nggallery id=3911]

Think Crazy to autorska strategia artystyczna i jednocześnie tytuł wystawy Marka Koniecznego – artysty ważnego dla przełomu konceptualnego w sztuce polskiej lat 60. i 70., ale jednocześnie od końca lat 70. „dezertera konceptualizmu”, jednego z pionierów mail artu (sztuki poczty) i niekonwencjonalnych działań w przestrzeni publicznej.

Twórczość Marka Koniecznego, a w szczególność ta powstająca od końca lat 70., nie poddaje się łatwej kategoryzacji. Zaczynał od malarstwa (o konstruktywistycznych korzeniach), abstrakcyjnych układów kombinatorycznych i procesów przypadkowych, które od 1968 roku wypierane są przez działania performans wpisujące się w obszar konceptualizmu i dążeń do dematerializacji obiektu w sztuce. Konieczny tworzył m.in. tak emblematyczne akcje jak Zrób coś z tym (1969), Wrzuć tu coś (1968–69), 140 sztuk fioletowego papieru (1970) polegające na interakcji i aktywnym uczestnictwie widza. W ten obszar komunikacji konceptualnej opartej na sferze pozaracjonalnej wpisują się także realizacje z obszaru mail artu, polegające na przesyłaniu do innych artystów listów informujących o nadaniu w określonym czasie sygnałów świetlnych. Wszystkie te działania generują przypadkowe procesy, które mają pobudzić i dynamizować nie tylko myślenie, lecz także emocje, wrażliwość i wyobraźnię.

Idea Think Crazy towarzyszy Koniecznemu od 1974 roku. Ta strategia artystyczna jest doświadczaniem niestandardowych zachowań, uczuć, intuicyjnych reakcji, cielesności, erotyki ukrytych pod przykrywką racjonalizmu. Róg przyklejony do czoła artysty staje się w tym okresie integralnym elementem performansów i instalacji. W ramach koncepcji Think Crazy dokonał się w jego sztuce kolejny przełom – powrót do obiektu, widoczny w serii wyrafinowanych czy dekadenckich obrazów i przedmiotów takich jak piramidy, złoto, sierpy, ramy, futra, figury zwierząt, pojawiających się w filmach artysty czy innych pracach.

Wystawa w Zachęcie będzie manifestacją idei Think Crazy, selekcją kilku symbolicznych elementów z asortymentu „absolutnej sztuczności”: złotego rogu, złotej torby z akcji Wrzuć tu coś. Oprócz tego zaprezentowane zostaną filmy (24012008 Think Crazy, 1975, Dialog z piramidą, 1975, Santa Conversatione, 1975, Na morzu – siedem wieczorów, siedem poranków, 1975, Uśmiech, 1976) pulsujących humorem, erotyzmem, rytmem radykalnych gestów.

Marek Konieczny studiował na przełomie lat 50. i 60. na Politechnice Śląskiej w Gliwicach. Współpracował z Oskarem Hansenem m.in. przy realizacji modernistycznych osiedli im. Słowackiego w Lublinie oraz na Przyczółku Grochowskim w Warszawie. W latach 1961–67 studiował w Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Ok. 1969 roku porzucił architekturę na rzecz sztuki. W 1989 roku objął prowadzenie pracowni gościnnej na wydziale malarstwa Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie (od marca 1989 do lutego 1990 roku), jako pierwszy wizytujący profesor wskazany przez środowisko studentów żądających zmian na uczelni na fali ogólnych przemian. Rozpoczął swą pracę od stwierdzenia − „tutaj malować się nie będzie”. Zajęcia prowadzone przez kilka miesięcy rzeczywiście odstawały od innych. Sprowadzały się do dyskusji o sztuce i nieformalnych działań, absurdalnych i nieprzewidywalnych sytuacji prowokowanych przez Koniecznego i studentów, tworzących „łańcuch indywidualnych inicjacji” wywołujących nowe zdarzenia czy interakcje w duchu Think Crazy. Wśród studentów byli m.in. Cezary Bodzianowski, Artur Dynowski, Piotr Uklański i Jarosław Paluch. Chociaż Konieczny prowadził swą pracownię niecały rok, to jego strategie dydaktyczne i artystyczne wywarły wpływ na rozwój artystyczny i osobowość studentów.

kurator Maria Brewińska
asystentka kuratora Magdalena Komornicka

MAREK KONIECZNY
Think crazy
10 grudnia o godz. 19

Wystawy prezentowane 11.12.2012 – 17.02.2013

Podpisy do obrazów Piotra Uklańskiego:
01 Untitled (Fist), 2007, at the back Untitled (Powstanie Warszawskie ’44 — Żoliborz), 2008 and Untitled (Warsaw Uprising ’44 — Sielce), 2008, exhibition view Biało-czerwona, Gagosian Gallery, New York, 2008, courtesy of the artist
Bez tytułu (Pięść), 2007, w tle Bez tytułu (Powstanie Warszawskie ’44 — Żoliborz), 2008 i Untitled (Powstanie Warszawskie ’44 — Sielce), 2008, widok wystawy Biało-czerwona, Gagosian Gallery, Nowy Jork, 2008, dzięki uprzejmości artysty
02 Untitled (Boltanski, Polanski, Uklanski), 2005, installation view, Galerie Emmanuel Perrotin, Paris, courtesy of the artist
Bez tytułu (Boltanski, Polanski, Uklanski), 2005, widok instalacji, Galerie Emmanuel Perrotin, Paryż, dzięki uprzejmości artysty
03 Untitled (Bullet hole), 2007, courtesy of the artist
Bez tytułu (Rana postrzałowa), 2007, dzięki uprzejmości artysty
04 Untitled (Midnight Creeper), 2011, installation view Midsummer Night’s Dream, Eden Rock Gallery, St. Jean, St. Barthélemy, Caribbean, 2011/2012, courtesy of the artist
Bez tytułu (Midnight Creeper) 2011, widok instalacji Midsummer Night’s Dream, Eden Rock Gallery, St. Jean, St. Barthélemy, Karaiby, 2011/2012, dzięki uprzejmości artysty
05 Untitled (The Year We Made Contact), 2010, installation view, Whitney Biennale, Whitney Museum, New York, 2010, courtesy of the artist
Bez tytułu (The Year We Made Contact), 2010, widok instalacji, Whitney Biennale, Whitney Museum, Nowy Jork, 2010, dzięki uprzejmości artysty
06 Untitled (Skull), 2000, courtesy of the artist
Bez tytułu (Czaszka), 2000, dzięki uprzejmości artysty
07 Untitled (Orgasmatron), 2010, installation view Discharged!, Gagosian Gallery, New York, 2011, courtesy of the artist
Bez tytułu (Orgazmatron), 2010, widok instalacji Discharged!, Gagosian Gallery, Nowy Jork, 2011
08 Untitled (The Thing), 2007, Villa Manin — Passariano di Codroipo, courtesy of the artist
Bez tytułu (Rzecz), 2007, Villa Manin — Passariano di Codroipo, dzięki uprzejmości artysty
09 Untitled (Japan), 2004, installation view Earth, Wind and Fire, Kunsthalle Basel, courtesy of the artist
Bez tytułu (Japonia), 2004, widok instalacji Ziemia, wiatr i ogień, Kunsthalle Basel, dzięki uprzejmości artysty[/fusion_builder_column][/fusion_builder_row][/fusion_builder_container]

Scroll to Top
Scroll to Top