Szampan nie tylko na Sylwestra

W Polsce szampan stał się modny w XVIII wieku. To smakosze sprawili, że znalazł swoje miejsce w alkoholowym savoir-vivrze. Uprzedzano, że tego trunku nie należy zbyt długo przechowywać, bo nie nabierze mocy jak wino. Zalecano również, by leżał w ciemnym i chłodnym miejscu. Kto chciał uchodzić za osobę światową, nie powinien otwierać butelki przed zmrokiem. W południe picie szampana było dopuszczalne jedynie w trakcie szczególnych uroczystości rodzinnych lub podejmowania członka rodziny panującej.

Champagne – to najszlachetniejsze francuskie wino musujące, wynalezione w XVIIw., przez Dom Pérignon, piwniczego zakonu Benedyktynów w Haut-Villeras w Szampanii. Dopiero pod koniec wieku metoda produkcji szampana wyszła poza obręb klasztoru i rozprzestrzeniła się, początkowo na inne regiony aż poza granice kraju. W 1908r. rząd francuski przyjął dekret (nowelizowany w roku 1927), w którym to prawnie określono regiony Szampanii którym przysługuje prawo używania nazwy „Champagne” w stosunku do win musujących. Wina musujące produkowane metodą wtórnej fermentacji butelkowej w innych regionach mogą używać jedynie nazwy vin mousseux.

Proces produkcji szampana jest nieco skomplikowany. Do produkcji przeznacza się winogrona z różnych regionów Szampanii produkując z nich tzw. wina podstawowe, które to miesza się w odpowiednich proporcjach i rozlewa do butelek szampańskich dodając zaprawę drożdżowo-cukrową dla wzbudzenia wtórnej fermentacji. Butelkę zabezpiecza się korkiem oraz specjalną klamerką i odkłada na specjalne stojaki umieszczone w piwnicy.
Proces fermentacji wtórnej trwa zwykle około 2-3 lat, a po jego zakończeniu i osadzeniu się drożdży, każdą butelkę co 2 dni obraca się o 1/4 obrotu, potrząsa i stopniowo przestawia do pozycji pionowej korkiem w dół, tak by na nim osadził się równomiernie osad drożdżowy.

Dalszą czynnością jest zamrożenie osadu w tzw. „korek lodowy”, a robi się to zmrażając szyjki butelek w temp. – 20oC w kąpieli solankowej. Następnie odpowiedni pracownik zajmuje się usunięciem „korka lodowego” – usuwa on klamerkę z korkiem roboczym, a ciśnienie wypycha „korek drożdżowy” z butelki. Do klarownego napoju w celu uzupełnienia butelki dodaje się wino musujące zaprawione syropem cukrowym, brandy oraz innymi mieszankami aromatycznymi które to dodatki nadają szampanowi odpowiedni typ i charakter. Butelkę ostatecznie korkuje się i zabezpiecza koszyczkiem drucianym i odkłada do leżakowania na jakieś 2 lata, po którym to okresie pozostaje już tylko naklejenie etykiety i obłożenie szyjki folią.

Podział szampanów ze względu na stopień musowania:

Grand Mousse – silnie musujący (4,5-5,0 atm)
Musseux – średnio musujący (4,0 – 4,5 atm)
Cremant – lekko musujący (4,0 atm)

Jeżeli szampan leżakuje dłużej – od 3 do 5 lat – oznacza się go na etykietach słowem millésime .
Korki szampańskie maja długość 5,5 cm oraz mają wypalone na dnie słowo „Champagne”. Dodatkowo pokryte są parafiną , dla łatwiejszego ich wydobycia z butelek. Dla szampanów najlepszy okres na spożycie to 3-5 lat, gdyż po upływie 6 lat nieco tracą na swojej jakości. Zawartość alkoholu w tych winach waha się od 11 do 12.5 %.

Szampan (z franc. champagne, od vin de Champagne) – szczególny rodzaj wina musującego (często też – mylnie – nazwą tą określa się ogół białych win musujących), znany na całym świecie i potocznie kojarzony ze świętowaniem i luksusem. Nazwę swą zawdzięcza Szampanii, regionowi w północno-wschodniej Francji, głównemu miejscu jego produkcji.

Szampan jest produkowany bez sztucznego nasycania napoju dwutlenkiem węgla. Dwutlenek węgla tworzy się w nim na skutek naturalnego procesu dojrzewania wina w butelkach. Do butelek nalewa się młode, nie do końca przefermentowane wino, a następnie przechowuje się lekko pochylone w stronę korka butelki w piwnicach, w stałej temperaturze 3-5°C.

W odróżnieniu od szampana, którego nazwa została zastrzeżona w 1911 r., inne francuskie wina musujące produkowane metodą szampańską nazywane są „mousseux”. Z kolei w Szampanii produkuje również wina o słabej mocy, które noszą inne nazwy: czerwone (Bouzy), białe (Coteaux champenois) lub różowe (rosé des Riceys). Jednak w tej historycznej prowincji produkuje się głównie wina białe musujące ze szczepów winogron chardonnay, pinot noir i pinot meunier, które nazywane są po prostu „szampanem”, bez podawania szczegółów. Wina te uchodzą za doskonałe i dlatego są stosunkowo drogie.

Scroll to Top
Scroll to Top