Tygodnik POLITYKA po raz 19. przyznał nagrody PASZPORTY POLITYKI w sześciu kategoriach: FILM, TEATR, SZTUKI WIZUALNE, MUZYKA POWAŻNA, MUZYKA POPULARNA oraz LITERATURA.
Kolejny raz przyznaliśmy Nagrodę Specjalną i tytuł Kreatora Kultury. Chcemy w ten sposób złożyć wyrazy uznania mistrzom starszego pokolenia, którzy byli wzorem także dla naszych wielu laureatów. W tym roku nasz symboliczny laur otrzymał – Jerzy Jarocki – jeden z najwybitniejszych polskich reżyserów teatralnych, intelektualista w teatrze, którego inscenizacje charakteryzują się matematyczną precyzją myśli i realizacji. Jest wychowawcą wielu pokoleń aktorów i reżyserów, wieloletnim wykładowcą krakowskiej PWST i laureatem wielu nagród, w tym Wielkiej Nagrody Fundacji Kultury, odznaczony Złotym Medalem Zasłużony Kulturze „Gloria Artis” (więcej o Kreatorze Kultury 2011 w załączeniu).
LAUREACI PASZPORTÓW POLITYKI 2011:
LAUREAT W KATEGORII: FILM
Rafael Lewandowski
Nagroda za film „Kret”, oryginalną i unikającą schematów próbę zmierzenia się z tematem polskiej lustracji i zła, które przechodzi z pokolenia na pokolenie. Za odważne spojrzenie z oddali na legendę „Solidarności” oraz doskonałą pracę z aktorami.
Urodził się w 1969 r. w Reims, w rodzinie polsko-francuskiej. Studiował na paryskiej Sorbonie, gdzie zdobył licencjat na wydziale studiów kinematograficznych, następnie uzyskał dyplom na wydziale reżyserii francuskiej państwowej szkoły filmowej Le Femis. Autor wielu dokumentów, m.in.: „Cela” (1996 r.), „Cień na duszy” (1998 r.), „Audiences” (2000 r.) oraz „Piosenka i życie” (2006 r.) – filmu opowiadającego o dzieciach działaczy Solidarności, m.in. o synu stoczniowca i córce górnika zabitego w kopalni Wujek. „Kret” jest jego debiutem fabularnym.
LAUREAT W KATEGORII: TEATR
Krzysztof Garbaczewski
Nagroda za nieoczywiste operowanie materią sceniczną, za zmysł przygody, improwizacji, zespołowości. Za ambicję badania przy pomocy teatru form i granic człowieczeństwa w dobie rozwoju technologii i mediów.
Urodził się w 1983 r. w Białymstoku. Reżyser teatralny, absolwent krakowskiej PWST. Jego spektakle to właściwie instalacje multimedialne, łączące elementy teatru, performansu, koncertu i sztuk wizualnych. Zadebiutował w 2008 r. „Chórem sportowym” Elfriede Jelinek w Teatrze im. Kochanowskiego w Opolu, tam też zrealizował „Odyseję” Homera w adaptacji Marcina Cecki. W wałbrzyskim Teatrze im. Szaniawskiego wystawił „Opętanych” według powieści Gombrowicza oraz „Gwiazdę śmierci” inspirowaną „Gwiezdnymi wojnami” George’a Lucasa. We wrocławskim Teatrze Polskim wyreżyserował „Nirvanę” (na podstawie „Tybetańskiej księgi umarłych”) i „Biesy” Dostojewskiego. Jego najnowszym spektaklem jest „Życie seksualne dzikich” (Nowy Teatr w Warszawie), z tekstem Marcina Cecki, inspirowanym dziełem antropologa Bronisława Malinowskiego.
LAUREAT W KATEGORII: SZTUKI WIZUALNE
Nicolas Grospierre
Nagroda za stworzenie własnego oryginalnego języka fotografii artystycznej. Za prace, w których odnajduje w otaczającym nas świecie Nowe walory intelektualne i emocjonalne.
Urodził się w 1975 r. w Genewie. Z wykształcenia socjolog, studiował w Paryżu i Londynie, od 1999 r. mieszka w Warszawie. Zajmuje się fotografią. Interesuje go przede wszystkim architektura, szczególnie w jej socjalistycznym, modernistycznym wydaniu. Zaliczany do tzw. nowych dokumentalistów, tworzy najchętniej rozległe cykle zdjęć, chłodno analizując w nich konkretne zagadnienia. Dokumentował m.in. litewskie przystanki autobusowe, starzejący się polski modernizm, wnętrza nieczynnego Hotelu Europejskiego w Warszawie czy szpitala w Druskiennikach. W 2008 r. (wraz z Grzegorzem Piątkiem, Jarosławem Trybusiem i Kobasem Laksą) uhonorowany Złotym Lwem na Biennale Architektury w Wenecji.
Dla zwycięzcy firma Samsung Polska sfinansuje wydawnictwo prezentujące jego dorobek.
LAUREAT W KATEGORII: MUZYKA POWAŻNA
Aleksandra Kuls
Nagroda za szczerość i radość muzykowania, za naturalne emocje wyrażane w grze. Za umiejętności, jakie pokazała podczas Międzynarodowego Konkursu Skrzypcowego im. Henryka Wieniawskiego.
Urodziła się w 1991 r. w Warszawie. Ukończyła warszawskie Państwowe Liceum Muzyczne im. Zenona Brzewskiego u prof. Magdaleny Szczepanowskiej, a obecnie studiuje na I roku Akademii Muzycznej w Krakowie u prof. Kai Danczowskiej. Jest laureatką konkursów skrzypcowych krajowych i zagranicznych. Interesuje ją także twórczość muzyczna: swoje kompozycje prezentowała w kraju i za granicą. Przez sześć lat była liderką kwartetu smyczkowego Qualitá, z którym zdobyła I nagrodę oraz Grand Prix na konkursie „Talents for Europe” na Słowacji (2008); występuje też w duecie z Marcinem Koziakiem oraz Justyną Danczowską. Na tegorocznym Międzynarodowym Konkursie Skrzypcowym im. Henryka Wieniawskiego w Poznaniu otrzymała nagrodę Kapituły Krytyków.
LAUREAT W KATEGORII: MUZYKA POPULARNA
Julia Marcell
Nagroda za udowodnienie, że karierę w muzyce pop można robić samodzielnie i na własnych zasadach. Za w pełni autorskie i nowoczesne podejście do tworzenia muzyki.
Właściwie Julia Górniewicz, urodziła się w 1982 r. w Olsztynie. Piosenkarka, pianistka, skrzypaczka i kompozytorka. Mieszka w Niemczech. Zaczęło być o niej głośno w 2007 r., kiedy z pomocą internautów uzbierała 50 tys. dol. na wydanie swojego pierwszego albumu nagranego w Berlinie i wyprodukowanego przez Mosesa Schneidera. W październiku 2011 r. ukazał się jej drugi album „June”. Muzyka, którą tworzy i wykonuje, nazywana jest niekiedy lirycznym punkiem, choć wymyka się jakimkolwiek sztywnym klasyfikacjom.
Maciej Szajkowski
Nagroda za pomysły odświeżające polską tradycję w najlepszy z możliwych sposobów. Za wyjątkowe łączenie energii muzycznej i ambicji muzykologicznej oraz za odnalezienie poprzez działania zespołu R.U.T.A. ilustracji współczesnych problemów w historycznych tekstach.
Urodził się w 1975 r. w Warszawie. Muzyk, dziennikarz, animator kultury. Związany z kilkoma formacjami muzycznymi (m.in. Kapela ze Wsi Warszawa, Masala, Antidotum). Współpracownik IV Programu Polskiego Radia, prezes Stowarzyszenia Sztuki Etnicznej „Transetnika”. Z Kapelą Ze Wsi Warszawa wydał pięć płyt studyjnych, zaś wydany z jego inicjatywy i według jego pomysłu album R.U.T.A. „Gore – Pieśni buntu i niedoli XV–XX w.” stał się jednym z najważniejszych polskich wydarzeń muzycznych i – szerzej – kulturalnych 2011 roku.
LAUREAT W KATEGORII: LITERATURA
Mikołaj Łoziński
Nagroda za książkę pod tytułem „Książka”, za świetnie opowiedzianą małą historię na tle dużej historii. Za oryginalną formę i za przypomnienie, że nie ma lepszego tematu literackiego niż rodzina.
Urodził się w 1980 r. w Warszawie. Pisarz i fotografik, absolwent socjologii w Paryżu. Debiutował powieścią „Reisefieber” (Znak 2006), za którą otrzymał w 2007 r. Nagrodę Fundacji im. Kościelskich. Jest zdobywcą II nagrody literackiej w Konkursie Młodych Twórców Warszawskiej Fundacji Kultury (2006), był też stypendystą programu Instytutu Książki i Stowarzyszenia Willa Decjusza dla pisarzy i tłumaczy Homines Urbani (jesień 2007). Opublikował również „Bajki dla Idy” (Znak 2008). We wrześniu 2011 r. jego „Książka” (Wydawnictwo Literackie) została Krakowską Książką Miesiąca.
W tym roku specjalnie dla Paszportów POLITYKI na scenie wystąpili – PO RAZ PIERWSZY RAZEM:
MAŁGORZATA WALEWSKA – światowej sławy śpiewaczka operowa oraz L.U.C – raper, kompozytor, producent, autor tekstów.
Artyści wykonali dwa utwory z repertuaru Małgorzaty Walewskiej w aranżacji L.U.C. a oraz jeden utwór z repertuaru L.U.C. a.
L.U.C. zapewnił również pełną oprawę muzyczną Gali na żywo.
