Wczoraj w sali wystaw czasowych w pawilonie recepcyjnym Preludium w Żelazowej Woli odbył się wernisaż wystawy poświęconej unikatowej koncepcji artystycznej pomnika dedykowanego Fryderykowi Chopinowi, zatytułowanej: „Krystian Burda. Droga do Żelazowej Woli – studium czasoprzestrzeni„, której kuratorami są Maciej Janicki i Mariola Wojtkiewicz ze strony Muzeum Fryderyka Chopina oraz Sarmen Beglarian i Sylwia Szymaniak ze strony Fundacji Polskiej Sztuki Nowoczesnej.
Projekt „Droga do Żelazowej Woli – studium czasoprzestrzeni” (1960-61) autorstwa Krystiana Burdy to koncepcja pomnika poświęconego Fryderykowi Chopinowi, która składać się miała z form przestrzennych ustawionych na odcinku 10 kilometrów wzdłuż drogi z Warszawy do Żelazowej Woli. Pomnik przewidziany został do oglądania z okien samochodu jadącego z prędkością 60 km/h.
Film Burdy, koncepcja pomnika-drogi, był zakończeniem kilkuletnich studiów i badań nad zagadnieniem rytmów w czasie i przestrzeni prowadzonych przez artystę w pracowni Oskara Hansena i Jerzego Jarnuszkiewicza w Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Koncepcję pomnika Krystian Burda przedstawił podczas obrony swojego dyplomu na Wydziale Rzeźby Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie w 1961 roku. Podczas obrony artysta zaprezentował obok filmu, fragment pomnika w formie makiety, okrągły relief ukazujący widzenie form w ruchu, plansze fotograficzne ilustrujące ideę w przestrzeni, plan lokalizacji i zdjęcia pejzażu mazowieckiego. Częścią projektu był komentarz artysty stanowiący „credo” pracy:
1. Rytm – to czynnik ładu i porządku funkcjonowania świata.
2. Pory roku, dzień, noc – to zmienność rytmu.
3. Człowiekowi wrodzone jest poczucie rytmu (rytm serca, rytm kroków).
4. Bez rytmu nie byłoby muzyki, tańca, plastyki – nie byłoby sztuki.
5. Człowiek XX wieku większe odległości pokonuje różnymi środkami lokomocji.
Podstawowym elementem dyplomu Krystiana Burdy był film, który stanowił wprowadzenie do myślenia o pomniku oglądanym w ruchu. Autor, obrazując idee swojej koncepcji, rejestrował środowisko człowieka i mazowieckie krajobrazy, odnajdując w nich rytmy, które w filmie są wstępem do form przestrzennych prowadzących widza do Domu Urodzenia Fryderyka Chopina. Formy przestrzenne były nagrywane metodą po-klatkową i „z otwartej kamery” z przesuwanej na rolkach makiety, aby odtworzyć wrażenia podróżującego do Żelazowej Woli. Film Krystiana Burdy, zarejestrowany na taśmie szesnastomilimetrowej we współpracy z operatorem Andrzejem Janem Wróblewskim wzbudził kontrowersje podczas obrony. Było to pierwsze zastosowanie tego medium jako głównej części dyplomu na Wydziale Rzeźby ASP w Warszawie.
Dzieło Krystiana Burdy to unikatowa propozycja artystyczna pomnika poświęconego Fryderykowi Chopinowi. Mimo upływu czasu, projekt nadal zdumiewa rewolucyjnym podejściem do zagadnienia pomnika, rzeźby, przestrzeni, odczuwania i odnajdywania analogii rytmu w naturze i działalności człowieka, zwraca uwagę na udział i rolę przestrzeni w dziele sztuki.
Pokaz projektu Krystiana Burdy w Żelazowej Woli po raz pierwszy po 50 latach przybliża szerokiej publiczności idee artysty. „Droga do Żelazowej Woli – studium czasoprzestrzeni” to niezwykły pomysł monumentalnego, abstrakcyjnego pomnika poświęconego Fryderykowi Chopinowi, zaprojektowany w 150. rocznicę urodzin kompozytora, nie mający analogii w historii sztuki i architektury.
Konferencja
Częścią projektu jest konferencja naukowa poświęcona dziełu Krystiana Burdy -„Droga do Żelazowej Woli – studium czasoprzestrzeni”. Z racji interdyscyplinarnego charakteru dzieła Burdy, w którym łączą się rzeźba (formy przestrzenne), film (ruch) oraz muzyka (rytm), jako elementy studium czasoprzestrzeni, do udziału w konferencji zaproszono specjalistów różnych dziedzin, opisujących wybrane zagadnienia, dla których punktem wyjścia będzie dzieło Burdy oraz kontekst jego powstania.Konferencja odbędzie się 23 października 2013 roku w Domu Urodzenia Fryderyka Chopina i Parku w Żelazowej Woli.
„Wtrącenia. Interwencje wizualno-dźwiękowe”
Dopełnieniem projektu kuratorskiego poświeconego pracy Krystiana Burdy jest cykl interwencji wizualno-dźwiękowych prezentowanych od jesieni 2012 roku w Parku i budynkach Domu Urodzenia Fryderyka Chopina w Żelazowej Woli. „Droga do Żelazowej Woli – studium czasoprzestrzeni” stała się inspiracją dla studentów Pracowni Audio Sfera (Wydział Komunikacji Multimedialnej Uniwersytetu Artystycznego w Poznaniu), którzy podczas letniego pleneru w Żelazowej Woli przygotowali propozycje dyskretnych interwencji wizualno-dźwiękowych. Przyniosły one refleksję nie tylko nad obszarami ingerencji i językiem wizualno-dźwiękowym, ale również nad współczesną kondycją tak szczególnego miejsca jakim jest Żelazowa Wola. Odniesienia do dzieła Burdy przeniosły też próby artystyczne na abstrakcyjny poziom – rozważań o rytmie w naturze i sztuce.Więcej o „Wtrąceniach” : http://chopin.museum/pl/exhibition/events/id/479, http://chopin.museum/pl/exhibition/events/id/477
[fusion_builder_container hundred_percent=”yes” overflow=”visible”][fusion_builder_row][fusion_builder_column type=”1_1″ background_position=”left top” background_color=”” border_size=”” border_color=”” border_style=”solid” spacing=”yes” background_image=”” background_repeat=”no-repeat” padding=”” margin_top=”0px” margin_bottom=”0px” class=”” id=”” animation_type=”” animation_speed=”0.3″ animation_direction=”left” hide_on_mobile=”no” center_content=”no” min_height=”none”]